ANG ALAMAT SA LIKOD NG KULTURA NG MAMBABATOK SA BENGUET

May 3, 2024 Headlines

LA TRINIDAD , BENGUET

Sa masalimuot na kabundukan ng Benguet, may isang alamat na umuusbong, isang kwento ng pagbangon mula sa tradisyon at pagpapahalaga sa sariling kultura. Kilala siya bilang si “Ate Wamz” ng nakararami, ngunit sa likod ng tawag sa kanya ay isang mahalagang kwento ng pagbabago at pagbibigay buhay sa tradisyonal na sining ng pambabatok. Si Wilma Tuac Gaspili, kilala bilang Ate Wamz, ay may dugong Igorot na lumaki sa Longlong, La Trinidad, Benguet.

Sa pagsulong ng kanyang buhay, sumabak si Ate Wamz sa mga landas ng edukasyon, nagtapos ng kursong HRM sa
BVS Colleges sa La Trinidad, Benguet. Ngunit, ang kanyang tunay na paglalakbay ay nagsimula noong 2006 nang siya’y tumungong Hong Kong. Doon, sa loob ng limang taon mula 2011 hanggang 2016, tinahak niya ang landas ng
culinary arts. Ngunit, kahit na may sapat na tagumpay sa larangan ng kanyang propesyon, hindi ito sapat upang punuin ang kanyang pagnanais na paglalakbay.

Muli siyang bumalik sa Pilipinas, dala ang pangarap na buhayin ang kanyang sariling negosyo. Sa Barangay Tam-awan, Pinsao Proper, Baguio City, itinayo niya ang Igorot’s Charm Cafe, isang silungan ng kultura at sining sa puso ng lungsod. Nakilala niya ang kanyang ikalawang asawa, si Mario Noseque, isang miyembro ng Mapuche tribe ng Chile, na nagdala ng bagong simbuyo ng kultura at inspirasyon sa kanyang buhay. Ang pagmamahal ni Mario sa kanyang sariling kultura ang nagdala ng liwanag sa landas ni Ate Wamz patungo sa pambabatok.

Bagaman ito ay unang tingin ay tila isang taboo at may ibang impresiyon sa tattoo, hindi ito naging hadlang para sa kanya. Sa tulong at gabay ng kanyang asawa, isinilang ang bagong pagnanais na pagaralan at pagpahalagahan ang
tradisyonal na sining ng pambabatok. Noong 2017, nagsimula si Ate Wamz sa kanyang pambabatok, kasama ang
kanyang asawa, nag-aral sila ng mas malalim na kultura ng Cordillera, simula sa pambabatok.

Mula sa mga matatandang may alamat na mga tattoo hanggang sa mga bagong henerasyon ng mga tattoo artist, tinahak ni Ate Wamz ang landas ng kanyang pagnanais. Sa pagtutuloy, nagbukas siya ng pintuan ng kanyang puso at kamay sa pagtuturo at sa bawat linya ng kanyang mga hulma, nagbibigay siya ng bagong buhay sa mga kwento ng mga tao. Hindi lamang ito simpleng sining, bagkus ito ay isang pagpapahalaga sa mga nakaraan at kasalukuyang
kwento ng mga Igorot. Ang pambabatok ay higit pa sa simpleng pagtatattoo sa balat, ito ay isang salamin ng buhay, kultura, at pananampalataya ng mga Igorot.

Mula sa kanyang mga kamay, lumilitaw ang mga sagisag ng pag-asa, pag-unlad, at pagmamahal sa sariling kultura. Ang bawat hibla ng kanyang sining ay nagdudulot ng liwanag sa dilim na landas ng maraming tao. Sa bawat pagbabatok, hindi lamang ang obra ang nabubuo, bagkus ang puso at isipan ng bawat tao. Ang bawat hulma ay may
kwento, may saysay, at may pakahulugan. Ito ay hindi lamang sining, ito ay buhay. Sa bawat tapak ni Ate Wamz sa landas ng pambabatok, dala-dala niya ang alamat ng Cordillera.

Dinala niya ito sa mga cultural exchange niya sa local at maging sa ibang bansa katulad ng Taiwan at Borneo, sa bawat kumpas ng kanyang kamay, isang bagong simula ang nabubuo. At sa bawat hibla ng kanyang sining, ang buong mundo ay nagiging saksi sa ganda ng kultura ng mga Igorot. Sa bawat taon na lumilipas, patuloy ang paglalakbay ni Ate Wamz sa landas ng pambabatok. Sa bawat hulma, ang alamat ng Cordillera ay patuloy na nabubuhay. At sa bawat patak ng kanyang dugo at pawis, ang pagmamahal sa sariling kultura ay patuloy na sumasalamin sa kanyang mga mata.

Sa ngayon, kilala na si Ate Wamz hindi lamang bilang isang indigenous artist o mambabatok, bagkus isang alamat hindi lang dito sa Cordillera kundi buong Pilipinas. Sa bawat pintig ng kanyang puso at bawat hibla ng kanyang sining, patuloy niyang binubuhay ang kanyang alamat, patuloy niyang pinatitibay ang kanyang pananampalataya sa sariling kultura, at patuloy niyang ipinamamalas ang ganda ng pambabatok sa buong mundo.

Judel Vincent S. Tomelden-UB Intern