Napananen dagiti Pinetree?

June 3, 2019 Opinion Sirmata ken Tagtagainep ni Mang Gusting

Numusta kayo metten Kakayong? Anian a nagngayed, anian a nagsalibukag ken imas ti agsapa no inka malang-abab ti ayamuom ti bulong ti pine tree a libre iti asuk nga impugso dagiti agsasallupang nga ingget asuk na a lugan, nangruna no inka mangngegan kanta dagiti itumayab no inka tumandag a balkon a buyogam ti inka iyigup iti umas-asuk a barako a kape.

Wen, Kayong, sumaranta ka a makalang-ab iti presko nga angin a giddanan ti inka panagwatwat kalpas ti nagpatnag a pannakaiken iti nalamuyot a kamam. Ngem ayan dan dagiti pinuon ti pine tree iti aglawlaw? Nagpukaw da metten a kasla asuk.

Iti napalabas, Kayong, maysa kadagiti kabaraan nga isyu ditoy siudad ket isu ti pannakapukan ti pinullo manen a pinuon ti kayo bunga ti pannakapatakder ti maysa a dakkel a pasdek wenno building babaen ti maysa a kompania wenno developer.

Nakiddaw pay ketdin iti presidente ti Pilipinas nga isu koma ti mangiyitnag iti pammilin a maisardeng koman ti annakapatakder dagiti dadakkel a pasdek iti siudad.

No saan tayo nga agbiddut, adda iti naipaulog a linteg wenno city ordinance a nanglimitar iti kangato ti building nga agpatingga iti innem (6) a kadsaaran (storey).

Daytoy ket naipaulog kalpasan daydi 1990 earthquake no saan tayo nga agbiddut gapuanan ngarud iti kaadu dagiti nagparintumeng a pasdek.

Ngem idi 2015 adda kabarbaro a napanggep a gakat wenno linteg a no sadino ket mapalubosan ti walo (8) a kadsaaran (storey) commercial building ta kunada a sayang ti espasio (space).

Ala, dakayo ti makaammo no ania ti maipaulog a linteg. Talaga a kasta. No adda mapanday a linteg, inton kuan, maamyendaran ket masukatan, kisio kurang ken ania pay dita a rason wenno gapuna.

Ngem iti biang wenno benneg mi, saan koma a maisakripisio dagiti dadakkelen wenno ir-iran a pine tree nga isu’t mangpappapintas iti siudad, isu’t mangpangpangayed ken mangpalpalamiis.

Anian to ngatan ti klima ti Baguio no nagpukawen a kasla asuk dagiti pine tree ket simmukat dagiti kasla nagtubo nga uong a babbalay ken pasdek.

Segun iti istatistika, forty years ago ti population ti siudad ti Baguio ket 84,538 a katao ngem idi May 1, 2010 addan 318,676 persons. Segun pay iti pattapatta ngumato wenno madoble iti las-ud ti 30 yrs.

Kayat na a sawen, Kayong ket bumara a bumara bayat nga umad-adu ti agindeg ditoy siudad. No mapukan amin a pine tree, kasanu payen ti banagen tayo? Kuna da pay a kumidditen dagiti ubbog a pagtaudan ti danum iti siudad.

No mapukan pay dagiti mabilbilang laengen a pinuon ti pine tree, ania ngay ti tungpal na?

Koma kailian, daytoy ti ipangpangruna a kitaen ti lidirato ti siudad ita, ti pannakasalaknib ken pannakapreserba dagiti nabatbati a pinuon ti pine tree tayo.

Saan ketdi a ti laeng mapastrek a buis ti intay ikonsidera. Para kadakami, saan a rason ta yadda maisakripisio para iti development.

Agpampanunot kayo kadi. No napateg kenka ti siudad, agtignay ka koma, kailian. No adda mabalin mo a mulaan iti arubayam, agmulakan, uray pinuon laeng ti kayo nga agbunga ta isu pay a
mangsagepsep iti carbon dioxide a mangpabpabara wenno mangpolpolyot iti aglawlaw.