PANUKALA SA PAGTAAS NG ENTRANCE FEE SA BAGUIO BOTANICAL GARDEN, DEDESISYUNAN NG KONSEHO

BAGUIO CITY

Nauna nang iminungkahi na P150.00 ang entrance fee para sa lahat ng turista; P50.00 para sa mga residente ng Baguio na nasa hustong gulang; P30 para sa mga batang Baguio na may edad 11 pababa; at 20% na diskwento ang ibibigay sa mga senior citizen at estudyante na may naaangkop na mga kard ng
pagkakakilanlan. Ang panukalang ito ay nagmula sa City Environment and Parks Management Officer
Rhenan Diwas at kalaunan ay pinagtibay sa isang iminungkahing ordinansa ng konseho ng lungsod.

Sa ilalim ng bagong binagong iminungkahing ordinansa, ang mga entrance fee ay ang mga sumusunod:
P100.00 para sa lahat ng turistang may edad 13 pataas; P25.00 para sa mga turistang 12 taong gulang pababa; at 20% discount ang ibibigay sa mga senior citizen at PWD na turista. P50.00 para sa mga
residente ng Baguio na nasa hustong gulang; P25.00 para sa mga batang Baguio at mag-aaral na may edad 13 pataas; walang bayad para sa mga batang Baguio at mag-aaral na 12 taong gulang pababa; at P25.00 para sa Baguio senior citizens at PWDs.

Sa talakayan, ilang miyembro ng konseho ang nagsabi na para sa mga turista, ang P10.00 ay “masyadong
mura,” ang P150.00 ay “sobra,” at ang P100.00 ay “makatwiran.” Ang entrance fee na malilikom ay gagastusin para sa pangangalaga at pagpapabuti ng lahat ng iba pang mga parke na pinananatili ng pamahalaang lungsod. Ang isang trust fund ay ise-set up para sa layuning ito. Ang mga pagbabago sa panukala ay nangyari pagkatapos ng talakayan ng konseho ng lungsod noong Disyembre 5.

Sa kasalukuyan, ang entrance fee para sa mga matatanda ay P10.00 habang ang entrance fee para sa mga bata ay P5.00 ayon sa Section 31-C ng Environment Code ng Baguio City (Ordinance 18- 2016). Ang iminungkahing ordinansa, kapag naisabatas, ay magsususog sa probisyong ito ng Environment Code. Ang konseho ng lungsod, gayunpaman, ay hinimok ang City Environment and Parks Management Office (CEPMO) na magsagawa ng feasibility study na kinabibilangan ng cost-benefit analysis upang matukoy ang patas na bayarin sa kapaligiran para sa bawat grupo.

Sinabi ni Konsehal Betty Lourdes Tabanda na ang mga naaprubahang bayarin ay maaaring amyendahan mamaya batay sa resulta ng pag-aaral. Ayon kay CEPMO Chief Rhenan Diwas, kailangang agarang taasan ang mga bayarin upang makasabay sa paglobo ng operational cost ng parke. Sinabi niya na ang kabuuang gastos ay tumaas na sa P38 milyon noong Oktubre 2022 kung saan ang kasalukuyang entrance fees na naka-peg sa P10.00 at P5.00 ay hindi na makayanan.

Ang singil sa tubig at kuryente ay tumaas din nang higit sa 50%, dagdag ni Diwas. Binanggit niya na ang kasalukuyang atraksyon na may temang Pasko sa Botanical Garden ay ang unang yugto ng isang buong taon na plano. Ang ikalawang yugto ay aayon sa pagdiriwang ng Panagbenga o ang Flower Festival. Ang ikatlong yugto ay magiging tema pagkatapos ng Saleng Festival. Sinabi niya na ang mga idinagdag na atraksyon sa parke ay kahit papaano ay magbibigaykatwiran sa pagtaas ng mga bayarin.

Samantala, hinimok ni Konsehal Levy Lloyd Orcales ang Diwas na isaalang-alang ang konsepto ng “willingness to pay” sa pagsasagawa ng feasibility study. Ang pagpayag na magbayad ay isang konseptong pang-ekonomiya kung saan ang pinakamataas na presyo na handang bayaran ng mga tao para sa isang produkto o serbisyo ay tinutukoy. Binigyang-pansin din ng konseho ng lungsod ang liham ni Mayor Benjamin Magalong na muling idiniin ang “kamadalian” na taasan ang nasabing mga bayarin upang “matugunan ang parehong layunin sa kaunting mapagkukunan sa mga tuntunin ng manpower at operating expenses.”

Pahayag ni Magalong, sa pagtaas ng mga bayarin, mapapalaki ng lungsod ang kasalukuyang lakas ng tauhan nito para sa pagpapanatili at pagpapabuti ng hardin; kumuha ng mas maraming kagamitan sa paghahalaman, mga supply at kagamitan; at makapagbigay ng sapat na serbisyo sa janitorial at seguridad. Ang binagong panukala ay isasama sa agenda ng konseho ng lungsod sa Disyembre 12 para sa pag-apruba nito sa ikatlo at huling pagbasa.

Zaldy Comanda/ABN

Amianan Balita Ngayon