Perdi bagas agraman toyo!

Naimbag nga oras yo amin kakaarruba, kakabagyan, kakayong ken aminen a mangtartarabay iti kolum tayo ditoy ABN. Adda kami manen nga umay umabrasa kadakayo ket namnamaenmi ken ikarkararagmi a sapay koma ta napia kayo latta a kanayon a sangbayan toy  kulom tayo. Kumusta, mag-an kayo amin nga awan labasna.

Sakbay man ti amin, kabarangayan, kailian kakayong me ida…adtoy man ti maysa a pagraray-awan tayo. Iti naminsan nagsarak manen dagiti agkumpare a Jun ken Chairman Gusting iti opisina ti ABN. Inistoria ni Jun ti Apokona. Kastoy ti rugina… idi mangrugin nga agsao ti ubing, umuna a naisuro kenkuana ti balikas a mama.

Jun: Umuna a balikas, Pare Gusting ket kastoy, ma-ma…ma-ma.

Gusting: Ket ti maikadua a balikas, ania?

Jun: Ti maikadua ket siempre pa-pa…pa, pa.

Gusting: Ket ti maikatlo?

Jun: Siempre, de, de…de, de.

Gusting: Gagangay a dagita ti maisursuro kadagiti baby.

Jun: Agingga iti addan lima a bulanna, kabisadonan dagita. Naisuro manen ti balikas a yaya.

Gusting: Ti para aw-awir…

Jun: Wen, pare, isu nga idi pagsawen ti inana, nakabalbalikas a nangibaga…mama, papa dede yaya!

Yayyyyyyyy!

Nagtapusen ti Mayo kakayong, ket idi un-unana a tiempo kas natandaanan tayo, dadakelen ti bunobon iti kastoy a bulan ket iti panagngalay daytoy a bulan mangrugin ti panagraraep. Ngem, dakkelen ti nagbaliwan ti panawen ken paniempona, tay kunadan a climate change gapuanan ti global warming, ti nalabesen a panagbara ti lubong.

No ditoy batug tayo a langit, kakayong, minalem nga agtodo, no agbaktaw man maysa laeng nga aldaw ken arbis laeng ngem minalem ti bayakabak. Segun kadagiti managpaliiw, bunga wenno gapuanan daytoy ti pannakakalbo dagiti bambantay. No ditoy ayan mi a batug, napukawen dagiti adu a pinuon ti pine tree wenno saleng. Sabali metten ti nagtubo a kasla oong ta pasig metten a yero ti makitam, kayatna a sawen nasukatanen iti building wenno pasdek kas kada babbalay.

Malagipko pay Kayong Angkuan idi damo ta ti makadap-aw ditoy siudad ti pino, tawen 1971, tay kuna a tumulang ti lamminna…adu pay pine tree idi ket tay nakabotelya a danum nga ikabilmo laeng rabaw lamisaan kabigatanna, ammom man tay naggapu iti refrigerator. No labsem ti agsao, tumangken agramansang-aw ket no agpugsitka iti kataymo iti daga, di pay nakadanun nagbalinen a yelo, hahahaa.

Ngem puwera angaw, Kayong, talaga a nagdakkelen ti nagbaliwan ti panawen. Segun iti kabagista iti dippaarna iti Anda, Pangasinan, nagango pay laeng ti ruot iti tay-ak ket kasta unay kadadakkel ti reng-ngat, gumawgawawa iti arbis a kunada, natikagan iti kasta unay ti man la nakaraman iti bisibis iti naunday a tiempo… a di man la nakaraman iti kunada nga umuna nga arbis iti Mayo.

****

Maysa pay a madi a damag, Kayong Angkuan. Naammuanta babaen iti maysa gayyemta iti ili ti Anda, minilyon a pesos ti gatadna a bangus ti timpaw gapu iti nakaro a bara na sa kellaat a nagbayakabak, ditan a nag-fish kill. Apo unayen dungngo a sangsangit dagiti adda fish cages ken fish pen na. Lugi da manen…perdi bagas, agraman toyo agingga iti arutang a kunada. Ket segun kadagiti expert, maysa a gapuna ti kinapudot ti tiempona, sa ket addan air ken water pollution iti nasao a lugar.

Ala ngaruden, kasta pay kakayong ta ne overtime tayo manen… nakaadu tayo manen. Babayoo, tsup tsup muahmuah.

Sirmata ken Tagtagainep ni Mang Gusting

Amianan Balita Ngayon