NAPIGSA A Q1 2025 PRODUKSION TI PALAY NABENIPISIARAN DAGITI MANNALON TI ILOCOS

June 28, 2025 Headlines

SAN FERNANDO CITY, La Union

Ti panagrang-ay ti panagapit iti bagas bayat ti umuna a kuarter ti 2025 ket mangyeg iti optimismo kadagiti mannalon iti intero a rehion ti Ilocos, a dagiti lokal a produksion ket mangipadamag kadagiti nasaysayaat nga apit ken napigpigsa a matgedan gapu kadagiti napasayaat a bukbukel, dagiti input ti talon, ken paborable a kasasaad ti panawen. Segun iti Departament of Agriculture–Regional Field Office 1 (DA-RFO 1), ti produksion ti palay (di nakiskis a bagas) iti rehion ket dimmanon iti 328,000 metriko tonelada, manipud iti 316,000 a metriko tonelada iti isu met laeng a panawen idi napan a tawen.

Imbaga ti DA-RFO 1 a daytoy ket maigapu ti panagdakkel iti panagpalawa dagiti naapit a luglugar ken ti panagbalbaliw manipud iti
inbred aginggana kadagiti hybrid a bukbukel ti bagas. Dagiti inbred seeds ket mapataud babaen ti self-pollination ken agannayas nga addaan kadagiti agtultuloy a kababalin, bayat a dagiti hybrid a bukel ket maaramid babaen ti panagballasiw kadagiti nadumaduma a variety tapno mapapigsa ti apit ken resistensia kadagiti peste ken sakit. Ti panagngato ket nasuportaran met babaen ti panagusar kadagiti input ti talon a kas dagiti soil ameliorant, biofertilizer, ken dagiti inorganiko nga abono.

Ti soil ameliorant ket pasayaatenda ti estruktura ti daga ken panagtalinaed ti sustansia; ti biofertilizer ket agus-usar kadagiti natural nga
organismo tapno mapasayaat ti kinabaknang ti daga; ken dagiti inorganiko nga abono ket mangipaayda kadagiti nasken a sustansia a kas iti nitrogen, phosphorus, ken potassium tapno suportaran ti panagdakkel ti mula. Napaliiw pay ti DA-RFO 1 a dagiti tudo nga inyeg dagiti
bagyo bayat ti maikapat a kuarter ti 2024 ket nakatulong a nangpasayaat kadagiti kasasaad kadagiti lugar a pagmulaan ti bagas, a
nangparang-ay iti pakabuklan a panagrang-ay ti apit.

Dati a kinuna ni DA Assistant Secretary Arnel de Mesa a ti agtultuloy a panagdur-as ti produksiyon ti bagas ket mabalin a mangkissay iti panagpannuray ti pagilian kadagiti importasion iti tengnga ti umad-adu a panagkasapulan iti bagas. “Aggapu iti panagungar iti umuna a kuarter, sapay koma ta sarunuen dayta ti maikadua a kuarter. Awanen dagiti kangrunaan a didigra ita,” kinunana.

Dagiti bilang ti probinsia

Nagtalinaed ti Pangasinan a kangatuan a probinsia a mangpatpataud ti palay iti rehion para iti umuna a kuarter, a nangkontribusion ti 70.99 a porsiento ti dagup a produksiyon, wenno agarup a 233,807 a metriko a tonelada. Simmaruno ti Ilocos Norte nga addaan iti 13 porsiento (agarup a 43,653 a metriko a tonelada), La Union nga addaan iti 26,605 a metriko a tonelada (8.11 a porsiento), ken Ilocos
sur nga addaan iti 25,901 a metriko a tonelada (7.9 a porsiento).

Umad-adu nga api

Ti apit ti palay tunggal ektaria ket simmayaat met no idilig iti maikapat a kuarter ti 2024, a ngimmato iti 4.96 a metriko a tonelada iti tunggal ektaria iti Q1 202- maysa a panagngato ti 4.17 a porsiento. Amin nga uppat a probinsia ket nakairekord iti nasaysayaat nga apit no idilig iti isu met laeng a kuarter idi napan a tawen. Ti Ilocos Norte ket nangiposte ti kangatuan a promedio iti 5.51 a metriko a tonelada iti tunggal maysa nga ektaria, a sinaruno ti Ilocos Sur nga addaan iti 5.05, Pangasinan nga addaan iti 4.90, ken ti La Union nga addaan iti 4.64. Daytoy a panagrang-ay kaipapananna nga agapit dagiti mannalon iti ad-adu a bagas manipud iti isu met laeng a daga, a mangiturong iti nangatngato a matgedan.

Para kadagiti consumer, makatulong ti nasaysayaat a suplay tapno mapatalged ti presio ti bagas. Iti dakdakkel a rukod, mangsuporta daytoy iti seguridad ti taraon ken mangparang-ay ti rehional nga ekonomia. Inyebkas ni Mark Jacla, maysa a mannalon manipud iti Agoo, La Union ti namnama a dagiti nangatngato nga apit ket agresulta met iti nasaysayaat a kita. “Ti panagtalon ket makabannog unay a trabaho. Nasayaat dagiti immad-adu a gunggona. Sapay koma, ad-adu ti kitami ita ta umad-adu ti apittayo a bagas,” kinuna ni Jacla. Iti agtultuloy a suporta manipud iti gobierno ken paborable a kasasaad, dagiti mannalon iti rehion ti Ilocos ket optimistiko nga agtultuloy a
sumayaat ti apit iti intero a tawen.

(CCMT, PIA LA Union/PMCJr.- ABN)