Paksang-diwa ng Buwan ng Wika 2020, Napapanahon

August 8, 2020 Editorial

Akmang-akma ang tema ng Buwan ng Wika sa taong ito na nakasentro sa halaga ng Filipino at mga katutubong wika sa bansa bilang mabisang sandata sa pakikidigma laban sa pandemya. Layon ng temang “Wika ng Kasaysayan, Kasaysayan ng Wika” Ang mga Katutubong Wika sa Maka-Filipinong Bayanihan Kontra Pandemya – himukin ang BAYANIHAN ng sambayanan upang masugpo ang patuloy na paglaganap ng COVID-19 sa pamamagitan ng pagbabahagi ng mga impormasyon o pabatid-publiko na nása Filipino at mga katutubong wika.
Ayon sa pahayag ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), “ang pagresolba sa pandemyang dinaranas ng buóng mundo ay hindi lámang nakasalalay sa pagdiskubre ng “bakuna”-malaking papel ang ginagampanan ng kamalayan o awareness ng bawat tao ukol sa virus na sa tamang impormasyon ay magkakaroon ng kolektibong hakbang pára sa prebensiyon ng nakamamatay na sakit.
Wika ang tuláy sa paghahatid ng kamalayan sa sangkatauhan upang ang COVID-19 ay mapigilan. Tinitingnan dito ang Filipino at mga katutubong wika sa bansa bílang tagapamansag ng kolektibong paghahanap ng pag-asa sa gitna ng krisis o matinding pangangailangan. Hindi nga ba’t sa pagpapaunawa sa mga Filipino, sa anumang antas ng búhay, hinggil sa kinakaharap na sitwasyon, kadalasang napag-iiwanan ang mga nása laylayan ng lipunan lalo’t banyaga ang wikang ginagamit sa pagpapaliwanag?
Sa araw-araw na humaharap ang mga Filipino sa pagsubok na itó, humaharap din ang (mga) wika sa mabigat na isyung hatid ng pandemyang itó. Dahil dito, naging mahalaga ang pagpapása at paghahatid ng mga impormasyon sa mamamayán. Nagbigay-daan itó upang makita ang pangangailangang maibantayog ang bawat wika bílang pagtugon sa ibá’t ibáng kalamidad at pandemya.
Ang pagsandig sa wikang sinasalita ng isang pamayanan ay higit na epektibo hindi lámang sa paghahatid ng impormasyon sa bawat mamamayán nitó kundi sa pag-aalis ng tákot o stigma dahil nagagawang pag-usapan ang pandemya sa mga wikang komportable ang mamamayán.”
Dahil ang “Bayanihan” ay maka-Filipinong tatak, ito ay lubhang kailangan sa panahong ito na dapat umiral lakip ang tunay na pagtutulungan sa kampanya laban sa COVID-19, gayundin bilang pagbibigay pugay at halaga sa mga frontliners na itinuturing nating BAYANI sa panahon ng pandemya.
Binibigyang-pansin ng BAYANIHAN ang ideya ng pagbibigay ng impormasyon na naaayon sa wika ng pamayanan. Patunay dito ang isinagawang malawakang pagsasalin sa mga katutubong wika sa bansa bílang paunang inisyatiba ng Kagawaran ng Kalusugan kaugnay ng mga bagay na mahalagang mabatid ng publiko ukol sa COVID- 19.
Ang BAYANÍHAN ay para sa lahat, panawagan tungo sa pagbibigkis at pagkakaisa – itó ang pagkakaisang lubhang kailangan upang mapagtagumpayan ang pandemya sa pamamagitan ng pagdadamayan.
Ngunit sa kasalukuyang mga anunsiyo at tawag sa mga patakarang pinapairal kontra sa COVID-19 ay kapansin-pansing puro salitang banyaga na mahirap maintindihan lalo na nga mga kababayan nating hindi naman ganoon katas ang pinag-aralan – na sila ang nakararami sa ating populasyon.
Mawawalan ng saysay alinmang babala o mensahe kung hindi itó ganap na nauunawaan ng publiko. Sa kabila nito ay napapanahon ang pagtangkilik sa Wikang Pambansa at mga wikang katutubo bílang mga wikang tumatagos sa sentido kumon at sensibilidad ng taumbayan. Malimit nating matunghayan ang mga pagsisikap at inisyatiba ng pamahalaan na gamitin ang wikang Filipino sa bawat pagharap ng Pangulong Rodrigo Roa Duterte at mga opisyal ng pamahalaan upang iulat sa bayan ang kasalukuyang sitwasyon ng bansa sa gitna ng pandemya.
“Napatunayan ng buong mundo na walang mayaman at mahirap sa panahon ng pandemya. Lahat táyo ay pantay ang oportunidad na mahawa at mailigtas ang sarili sa mapaminsalang COVID- 19. Gayunman, mas may laban táyo kung pantay-pantay ang akses ng sambayanan sa impormasyon. At kung hindi táyo pagwawatak-watakin ng wika dahil sa usapin ng prestihiyo o katayuang panlipunan, mapagtatagumpayan natin ang mapaminsalang COVID-19.
Higit kaysa pagiging wika sa pang-araw-araw na usapan, wikang panturo, at wikang opisyal ng pamahalaan, kailangang maging bahagi ang Wikang Pambansa ng katauhang Filipino sa paraang ginagamit itóng kasangkapan sa lahat ng pangangailangan ng lipunang Filipino.”
Kahit man lang sa loob ng pagdiriwang ng “Buwan ng Wika” ay magkaisa ang lahat, sa pangunguna ng gobyerno, mga ahensiya nito, iba’t-ibang sektor, mga oposisyon, mga kritiko at kapanalig ay magsalita ng iisang wika, isang wikang naiintindihan ng lahat, isantabi muna ang mga kapakinabangang pansarili upang sama-sama ang buong sambayanan na magwagi sa digmaan kontra COVID-19 upang walang ni isang Pilipino na maiiwan.