Aplikasyon sa ‘Minahang Bayan’, padadaliin

February 24, 2018 Provincial

LA TRINIDAD, BENGUET – Mas madali na para sa mga small-scale miners ng probinsiya ang aplikasyon nila sa “Minahang Bayan” o People’s Small-Scale Mining Area dahil magiging maluwag ang Department of Environment and Natural Resources-Mines and Geosciences Bureau (MGB) sa Cordillera.
Sa isang panayam ay sinabi ni MGB Regional Director Fay Apil na magkakaroon ng revised procedure sa pagrehistro para sa ‘Minahang Bayan’ upang maging mas madali para sa mga small-scale miners.
“To be honest, wala pa talagang Minahang Bayan na na-approve sa Benguet and the whole Cordillera,” ani Apil.
Sa kasalukuyang proseso ay sinabi ni Apil na isa sa pahirap sa mga small-scale miners ay ang pagkuha ng “consent of the indigenous people and large mining companies”.
Ang kagayang requirement ay nakasaad sa Republic Act 7076 o ang People’s Small-Scale Minig Act of 1991 na tinatawag ding Minahang Bayan Law na kung saan sinasabi dito na ang operasyon ng small-scale mining ay dapat gawin sa loob ng idineklarang lugar.
Ito ay maliban sa Indigenous Peoples Rights Act of 1997 (IPRA Law), kung saan nakasaad na may karapatan ang Indigenous Cultural Communities o Indigenous Peoples (ICCs/IPs) sa Free and Prior Informed Consent (FPIC) bago magsagawa ng anumang aktibidad sa loob ng kanilang ancestral domain.
Inamin ni Apil na ang mga aplikante sa Minahang Bayan sa Benguet ay nahihirapan sa pagkuha ng FPIC.
Dagdag pa rito ay ang kahirapan ng pagkuha ng consent ng mga may-ari o concessionaires ng mga lugar na may mineral claims, mining agreements for exploration, mineral production sharing agreement (MPSA), at financial technical assistance agreements (FTAA).Sinabi ni Apil na ang tinaguriang “pocket miners” ay umaasa na sa oras na maging legal ang kanilang aktibidad ay mapapaganda ang buhay ng kanilang pamilya at makakapag-aral ang kanilang mga anak.
Una rito ay sinabi ni Lumino Kaniteng, president ng Benguet Small-Scale Miners Federation (BSSMF) na may 20 aplikante para sa Minahang Bayan sa Benguet, at 11 o 12 sa bayan ng Itogon. Ang lahat ng aplikasyon ay nakabinbin pa rin sa opisina ng MGB-Cordillera, ani Kaniteng.
Ipinaliwanag ng BSSMF na sa Itogon ay 56 porsiyento ng lupa ay na-classify na forest land, 41 porsiyento ay mineral land, karamihan ay nasa operasyon ng Philex Mines at Benguet Corporation. Ang natitirang 3 porsiyento ay agricultural land.
Ang Minahang Bayan ay nasa 41 porsiyento ng idineklarang mineral land, dagdag ni Kaniteng.
Binigyang-diin ni Kaniteng na ang mga small-scale miners sa probinsiya ay bukas na gawing legal ang kanilang operasyon, at hiniling sa gobyerno sa pamamagitan ng MGB na bilisan ang proseso ng mga aplikasyon ng kanilang mga miyembro.
Nagkaroon ang Itogon ng isang-buwang konsultasyon, sentro dito ang ipagbigay-alam sa mga pocket miners at mga residente ang ukol sa Minahang Bayan, ang tax administration programs ng gobyerno at ang Comprehensive Land Use Plan na tutukoy sa posibleng mga lugar para sa Minahang Bayan. PNA / ABN