National free-dialysis policy, dapat bigyan-pansin

April 8, 2017 Editorial

Ayon sa Department of Health, ang renal disease o sakit sa bato ay pang pito sa top ten na dahilan ng pagkamatay ngayon sa mga Pilipino. Katunayan ay pitong libong pasyente ang namamatay bawat taon dahil sa pagkasira ng kidney sa bansa. Nakakabahala na ang paglaganap ng renal diseases na tumataas lalo na sa huling yugto nito.
Ang pagwawalang-bahala na uri ng pamumuhay, maling pagpili ng pagkain at kakulangan sa tulog ang pangunahing dahilan sa pagkakaroon ng diabetes at hypertension na magreresulta sa kidney disease. Noong 2013, ayon sa DOH, ay halos 23,000 Pilipino ang sumailalim sa dialysis dahil sa kidney failure at halos apat na beses na mataas na naitala sa taong 2004 o 10 hanggang 15 porsiyentong pagtaas sa bawat taon.
Isang malaking bilang ng renal problems, karamihan dito ay mga kaso ng urinary tract infection ay nakita sa mga kabataang mag-aaral. At isang pag-aaral ng DOH at National Kidney Transplant Institute ay nagpakitang 1.1 milyon sa kabuuang 4.7 milyon na mag-aaral ay may abnormal na urine samples.
Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang may high risk population kung pag-uusapan ang renal disease dahil sa maraming kaso ng diabetes, high blood pressure at iba pang namamanang sakit na lahat ito ay babagsak sa kidney malfunction at maging atake sa puso. Katunayan sa mga nangungunang sanhi ng kidney failure sa bansa ay 41% ang diabetes, 24% ang inflammation of kidney at 22% ang high blood pressure.
Ang halaga ng gamutan sa renal diseases ay napakamahal at hindi kaya ng karamihang Pilipino. Upang magkaroon ng sapat na dialysis, ang pasyente ay dapat gumastos ng P25,000 hanggang P46,000 sa isang buwan o P300,000 hanggang P552,000 isang taon. Habang ang maintenance medication ay nagkakahalaga ng P20,000 sa isang buwan. Samantala, nasa P500,000 hanggang isang milyong piso ang halaga ng kidney transplant. Habang ang post-operation medication ay nagkakahalaga ng P12,000 isang buwan. Dahil napakamahal ng gamutan ay nasa 70% lamang na pasyente ang nakakakaya nito.
Dahil dito ay nagsagawa ang Baguio Correspondents and Broadcasters Club Inc. (BCBC) ng signature campaign upang maging libre ang dialysis at isusumite ito kay Pangulong Rodrigo Duterte, sa Kongreso ng Pilipinas at ilang may kinalamang opisina ng gobyerno sa linggong ito at inindorso ni Mayor Mauricio Domogan. Lakip nito ay isang liham na humihiling sa suporta ng mga opisina na maging realidad ang national free-dialysis policy upang matulungan at magbigay kaginhawaan sa maraming pamilyang nahihirapan at nawawalan ng pag-asa kung saan kukunin ang malaking halaga ng gamutan at upang hindi na sila mamalimos.
Ang pag-agap sa sakit na ito ang pinakamabuting paraan upang masawata ang pagtaas ng bilang ng mga Pilipinong may kidney malfunction. Importante rin ang maagang pagtuklas sa mga sanhi upang mapigilan o mapabagal ang paglala ng renal problems na kalimitang humahantong sa renal failure.
Tila maliit na atensiyon ang ibinibigay ng gobyerno upang malabanan ang problema sa renal disease kumpara sa ibang health concerns na kung saan ay may tiyak na programa ang DOH. Walang ni isang sentimo ang ibinibigay ng gobyerno sa kampanya laban sa renal disease. Responsibilidad ng gobyerno na mariing gumawa ng hakbang upang mabigyan-tugon ang lumalalang problema sa renal disease sa bansa dahil sa kasalukuyang kalagayan ng mahihirap na Pilipino. Dapat bigyan din ng prayoridad ang kalusugan ng tao at magkano na lamang ba ang ibabawas sa napakalalaking badyet ng ibang ahensiya at opisina ng gobyerno? Pmcjr.