“P1.9 BILYONG UTANG NG TABUK CITY SA DBP, ANONG KAHIHINATNAN?”

November 20, 2022 Opinion

Umusad nang malaking hakbang ang reklamong graft sa Ombudsman ukol sa P1.9bilyong utang ng Tabuk City, Kalinga sa Development Bank of the Philippines (DBP). Kung tutuusin, malaking hakbang na ang bigyang pansin ng antigraft body ang wari’y paglabag sa batas. Nakapagsumite na rin sa anti-graft body sina Mayor Darwin Estranero, 11 pang kagawad ng Tabuk City council, at iba pang opisyal ng lungsod ng kanilang counteraffidavit na kalakip ang kanilang mga kontraebidensiyang walang nalabag na batas o alituntunin ang pagutang ng P1.9 bilyon para tustusan ang mga proyektong imprastraktura.

Tiyak namang makikita ng Ombudsman kung sina Mayor Estranero at 10 opisyal ng Tabuk City ay lumabag sa R.A. 3019 (The Anti-Graft and Corrupt Practices Act) o nagsinister commit ng Grave
Misconduct, Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service o lumabag sa Local Government
Code of 1991, matapos ng diumano’y mga irregularidad sa pag-utang ng siyudad ng Tabuk gamit ang 15 taong Internal Revenue Allotment bilang “security guarantee” ng utang.

Hindi biro ang laki ng halaga ng inutang ng Tabuk at lalong hindi ang dami ng nasasakdal na mga personahe kasama sina Konsehal Chester A. Alunday, Dick G. Bal-o, Ivan Yannick S. Bagayao, Kristian B.
Wandag, Glenn Julius B. Amla, Elvis B. Tabanganay, Eduardo A. Sacayle, Castor G. Cayaba, Martinez T. Vicente, Henry B. Tubban, Jr. at Juan Tomas T. Duyan. Nasasakdal din sina Bids and Awards Committee
chairman Arnold Tenedero at DBP Tuguegarao Lending Center Head, Emil Antonio Calimag.

Ngunit pinapanagot sina Estranero dahil ayon sa reklamo bukod sa kadudadudang pagproseso ng pagutang ay lubhang malalagay sa alanganin ang mga mamamayan ng Tabuk City pagdating ng panahon dahil sila naman ang magbabayad nito. Paano kung bulilyaso ang mga pinaglaanang imprastraktura?
Nang unang idinulog ang reklamo noong Marso, mangilan-ngilan lang ang naniwalang may patutunguhan
ito. Lalo na’t nananatili ang agam-agam ng karamihan na walang patutunguhang mabuti ang mga reklamong katulad.

Ngunit pinatunayan ng opisina ni Ombudsman Samuel Martirez na maaring umasa ang mamamayan sa agarang aksyon ng anti-graft body upang igawad ang katotohanan at katarungan. Tiyak marami pang
papatunayan ang Ombudsman sa pag-inog ng kasong hinaharap nina Estranero. Kung nagkataon ba’y isang makasaysayang pangyayari sa bata pang siyudad ng Tabuk ang kahihinatnan ng isyung
kinasasangkutan ng napakaraming mga kawani ng pamahalaan?