Pederalismo man o awtonomiya, may pagbabago pa ba?

August 20, 2017 Editorial

Ngayon ay malinaw na tila namimiligro na naman ang adhikain ng mga tagasulong ng isang awtonomiya sa rehiyong Cordillera. Matapos ipakita ng mga opisyal sa rehiyon at mga mambabatas nito ang pagkakaisa, hindi lamang ang pag-ikot ng ‘unity gong’ sa buong rehiyong Cordillera upang maisulong ang awtonomiya kundi ang pagkakaisa ng mga lider na mukhang nakita ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte kaya pinirmahan nito ang Autonomy Bill ng Cordillera bilang isang urgent o priority bill ay tila maisasantabi ito dahil sa pinapaigting na pagsulong ng pederalismo sa bansa.
Kamakailan lamang ay magkasunod na bumisita sa lungsod ng Baguio at La Trinidad si Secretary Martin Andanar ng Presidential Communications Operations Office (PCOO) at dating National Irrigation Administration (NIA) Peter Lavinia. Nauna ng dumalaw si Lavinia sa La Trinidad na nagsagawa ng forum at information, education campaign upang isulong at ipaunawa sa tao kung ano ang pederalismo na maigting na isinusulong ni Pangulong Duterte. At ito lang nakaraang linggo ay dumalaw naman si Secretary Andanar sa lungsod na bagama’t nagbigay ng pahayag na suporta sa adhikaing awtonomiya ng Cordillera ay hindi ito ang naririnig dahil miyembro siya ng gabinete ni Pangulong Duterte at kailangang isulong din niya ang pederalismo gaya rin ang naging pahayag ni Secretary Jesus Dureza ng Office of the Presidential Adviser on the Peace Process (OPAPP) na suportado rin niya ang awtonomiya ng Cordillera subalit sino ba naman ang susundin niya kundi ang kaniyang “pangulo”.
Sa katotohanan ay marami pang taga-Cordillera ang hindi lubos na alam kung ano ang awtonomiya at anong kabutihan ang handog nito at ang pagpaparamdam ng pederalismo ay nagdaragdag ng kalituhan sa kanila. Ang pagkuha ng malaking bahagi ng pagpabor ng mga Cordilleran ay makakatulong ng malaki sa pagkamit ng awtonomiya dahil kapag sakaling magsagawa ng isang referendum ay malaki ang tiyansang mananalo ang pabor dito. Ngunit sa nangyayaring sabay na naisusulong ang pederalsimo at awtonomiya sa Cordillera ay magdudulot ito ng kalituhan sa tao.
Tila dehado na nga ang pagsulong ng awtonomiya ng Cordillera kung pinapaigting na ang kampnaya para sa isang pederal na uri ng gobyerno sa Pilipinas. Dagdag pa riyan ang malaki at malawak na puwersa ng administrasyon dahil hawak nila ang kongreso at puwersang pulitika. Sa kabila ng pagkakaisa ng mga mambabatas mula Cordillera ay ilan lamang sila kontra sa mas maraming ka-alyado ng Pangulo na magsusulong ng pederalismo.
May mga negatibo at positibo sa pederalismo at awtonomiya subalit hindi lamang sa pamahalaan nakasalalay at nakabatay ang patutunguhan o ikauunlad ng isang bansa o ng isang rehiyon kundi sa mga mamamayang nakapaloob dito. Ang sanhi ng kahirapan ay ang katamaran, korupt na pulitiko at kawalan ng kaalaman sa edukasyon. Ang kasalukuyang sistema ng gobyerno man o pederalsimo o awtonomiya, hindi uunlad ang bansa kung hindi tayo, mga Pilipino magsisimula sa ating kani-kaniyang sarili.
Mahaba-haba pa ang proseso subalit walang pagbabago ang hindi nagsisimula sa mahirap na pakikibaka sa kasalukuyan tungo sa ikauunlad ng sambayanan. Isang matalinong pagpapasiya at displina sa sarili ang kailangang maintindihan ng maraming Pilipino dahil sa kalooban ng isang tao nagmumula ang matuwid at tunay na pagbabago at sundin ang kanilang kagustuhan.
PMCJr.