Mga pasaway may pagpipilian – multa, pagkabilanggo o community service

May 8, 2021 Editorial

Ayon sa Seksiyon 4 Artikulo II ng Saligang Batas ng 1987, ang pangunahing tungkulin ng pamahalaan ay paglingkuran at pangalagaan ang sambayanan. Maaaring tawagan ng pamahalaan ang sambayanan upang ipagtanggol ang Estado, at sa ikatutupad niyon, ang lahat ng mga mamamayan ay maaaring atasang maghandog ng personal na serbisyo militar o sibil, sa ilalim ng mga kondisyong itinatakda ng batas. Sa Seksiyon 5 ay idinagdag pa na dapat sundin ng Estado ang pagpapanatili ng kapayapaan at kaayusan, ang pangangalaga sa buhay, kalayaan at ariarian, at ang pagtataguyod sa kagalingang panlahat upang matamasa ng buong sambayanan ang mga biyaya ng demokrasya.
Gayundin sa Seksiyon 15 ay sinasabing dapat itaguyod at pangalagaan ng Estado ang karapatan sa kalusugan ng mga mamamayan at ikintal ang kamalayang pangkalusugan sa kanila. Dahil sa patuloy na pagharap ng bansa sa pandemya ng COVID-19 na patuloy ng dumarami ang nagkakasakit at namamatay, ang tungkulin ng Pamahalaan na pangunahing protektahan ang mamamayan nito ay siya ngayong dapat pairalin at tuparin.
Upang makontrol at masugpo ang pagkalat ng sakit at mapigil ang pagdami ng mga nahahawaan ay nagpatupad at patuloy na nagpapatupad ang gobyerno ng mga pamamaraan at alituntunin gayundin ng mga batas, umani man ito ng sari-saring puna, pagtutol at batikos ay pursigido ang Pamahalaan na protektahan at pangalagaan ang mas nakararaming Pilipino.
Ang laban kontra sa COVID-19 ay hindi lamang solong pagpupursige ng gobyerno, kailangan ang tulong at pakikiisa ng bawat mamamayang Pilipino upang magtagumpay tayo na masugpo ang nakamamatay na sakit na ito. Subalit sa kabila ng napakalaking banta sa kalusugan at buhay ng tao ay maraming mga kababayan natin ang tila walang pakialam na tila baga walang umiiral na pandemya sa kanila, at sa kabila ng mga mahigpit na restriksiyon at tuntunin ay walang pakundangan kung sila ay sumuway.
Ang napakasimpleng “minimum health protocols” gaya ng pagsusuot ng face mask at face shield ay nakakatamaran pa o dili kaya’y sinasadyang balewalain at labagin ang mga pinapairal na pamamaraan ng gobyerno – pambansa man o lokal. Ang muling paglobo ng mga kaso ng COVID-19 sa bansa lalo na sa National Capital Region kung saan sentro ng hawaan ay galit nang ipinag utos ni Pangulong Rodrigo Duterte sa mga pulis na hulihin na at kung kinakailangan ay ikulong ang mga hindi nagsusuot ng face mask at face shield, pati na ang mga hindi maayos ang pagsusuot nito.
Sa biglang tingin ay mukhang napakalupit naman ang kautusan ng Pangulo dahil kung tutuusin ay isang simpleng paglabag lang ang hindi pagsusuot ng face mask at face shield. Tama ito, ngunit may mga lokal na ordinansa na ang ipinapatupad ng mga lokal na gobyerno at maaaring gamitin ito upang makasuhan ang mga lumalabag at pasaway.
Sa kabilang banda, kapag lubos na naipatupad ito at kung patuloy sa paglabag ang maraming pasaway ay saan na naman sila dadalhin gayong punuan na ang mga piitan dagdag pa ang siksikan na malaking banta sa hawaan ng sakit. Upang matugunan ang problemang ito ay pinapairal na ang Community Service Law o ang Repulic Act 11362 : An Act Authorising the Court to Require Community Service in lieu of Arrestor Menor and Arresto Mayor.
Binibigyan ng batas na ito ang mga hukom na ipag-utos ang community service sa halip na pagkabilanggo para sa Arresto Menor o Arresto Mayor. Subalit ang opsyon na ito ay maaaring kunin ng
minsan lamang at maliban sa pagsasagawa ng community service, ang lumabag ay sasailalim sa counselling mula sa DSWD.
Bagama’t maraming isyu at katanungan ukol sa pagpapatupad ng community service, ito ay tinitingnan na mas magaan na paraan upang hindi naman malunod ang mga bilangguan at hindi na umabot sa pagpila ng kaso at nakakapagod at matagal na paglilitis. Sa pagpapatupad ng community service, sana ay hindi maulit ang ilang insidente ng diumano’y pang-aabuso at pagpapahirap ng mga awtoridad sa mga nahuli kung saan ay may namatay pa.
Ingatan pa rin na pangalagaan at protektahan ang karapatang pantao ng mga nahuhuli, at kung sana’y wala ng pasaway at lumalabag sa mga simpleng kautusan sa health protocols, disin-sana’y wala tayong pinagtatalunang mahigpit na batas. At kung ikaw ay pasaway – wala kang karapatang magreklamo na hindi ginagawa ng gobyerno ang trabaho nito o kaya’y kulang ang pagtugon.