Hanggang kailan kailangang palawigin ang ECQ?

May 3, 2020 Editorial

Ang maagang pag-alis ng lockdown sa COVID-19 ay maaaring maging panganib sa isang mapaminsalang ikalawang daluyong ng pagkamatay at sakit na pinatunayan na ng kasaysayan ng ibang mga bansa.
Ito ang mismong pagkakamali na ginawa ng San Francisco sa Estados Unidos sa laban nito sa Spanish Flu noong 1918 hanggang 1919 at nakita ang pagbulusok ng virus matapos muling payagan ang pagitipong pampubliko matapos ang isang buwan lamang.
Nito lamang ay hinagupit ang bansang Japan ng ikalawang daluyong ng coronavirus kasunod ng pagtanggal sa lockdown ng napakaaga. Nagbabala ang mga eksperto na sa isla ng Hokkaido ay ipinapakita ang mga panganib ng pag-alis ng isang state of emergency ng napakaaga.
Una ng nakitang tila nasukol na ang paglaganap, ngunit isang panibagong daluyong ng mga kaso ang nakita kaya muling ipinatupad ang state of emergency. Ang isla ng Hokkaido ay naging modelo kung paano kontrolin ang paglaganap ng virus, ngunit ngayon ay naging isang case study para sa epekto ng sakit kung ang isang lockdown ay niluwagan ng maaga.
Gayundin, ang mabilis na pagtaas ng COVID-19 infections sa Singapore na malimit banggitin bilang isang modelo ng tagumpay sa paglaban sa sakit ay nagbibigay ng mga aral sa mga bansa na bigyan pansin ang mga sektor ng populasyon na mas madaling mahawaan.
Sa kasalukuyan ay minamatyagan ng buong mundo ang pag-alis ng lockdown sa lungsod ng Wuhan kung saan nagsimula ang pandemya.
Nasa quarantine ang Wuhan sa loob ng 76 araw mula Enero 23 at ang mga restriksiyon ay tila epektibo dahil sa lubhang bumaba ang naiuulat sa araw-araw na kumpirmadong kaso ng COVID-19 mula 1,500-2,00 sa pinakamataas sa sampung kaso o mas kaunti pa kada araw ngayon. Ang pagtanggal ng lockdown sa Wuhan ay sinundan ng unti-unting pagluwag sa mga restriksiyon sa pagpayag sa mga residente na lumabas ng bahay sa limitadong basehan.
Ngunit mahalaga dito ay ang kalakip ng isang massive screening programme upang suriin ang mga taong nasa high risk mula sa sakit o sinumang nagkaroon ng malapitang pakikihalubilo sa mga nahawaang pasyente. Naging daan ito upang masukol ng mga awtoridad ang impeksiyon at mapababa ang bilang ng mga kaso sa 90%.
Hanggang sa oras na ito ay may 8,772 kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas kung saan may 1,084 ang nakarekober habang 579 ang namatay na nagpapatuloy ang araw-araw na pagdami ng impeksiyon.
Iniuugnay ng mga opisyal ang pagtaas ng mga kaso sa pinalawak na coronavirus testing. Ayon sa DOH ay may testing capacity ang bansa na hanggang 6,420 kada araw subalit nauna ng pinupuntirya ang 8,000 test araw-araw.
Sa rekomendasyon ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID) ay muling pinalawig ni Pangulong Rodrigo Duterte ang enhanced community quarantine (ECQ) hanggang Mayo 15 sa National Capital Region (NCR) at sa mga
piling lugar na may mataas na kaso ng COVID-19 upang epektibong matigil na ang paghawa.
Ang mga lugar na hindi napasama sa pagpapalawig ng ECQ ay sasailalim sa tinatawag na “new normal” o general community quarantine (GCQ). Sa “general” community quarantine (GCQ) ay lilimitahan ang paggalaw ng mga tao sa pagkuha ng mga pangunahing pangangailangan at pagtratrabaho at inaatasan ang mga unipormadong personnel at quarantine personnel na magbantay sa border points.
Sa “enhanced” community quarantine naman ay hinihingi ang mahigpit na home quarantine sa lahat ng sambahayan, suspensiyon ng transportasyon, regulasyon ng pagkain at mahahalagang serbisyong pangkalusugan, at pinaigitng na presensiya
ng mga unipormadong personnel na nagpapatupad ng quarantine protocols.
Handa na ba tayo na matanggal ang lockdown o maging maluwag sa ibang lugar at maprotektahan ang publiko sa oras na mawala na ang mga restriksiyon? Nasupil na ba natin ang pagkalat ng virus upang di na magkaroon ng pangalawang daluyong ng impeksiyon at kamatayan sa hinaharap?
Ang tanging paraan lamang upang masiguro na lubos na protektado ang publiko ay ang pagkakaroon ng epektibong antiviral drugs o isang bakuna laban sa sakit, ngunit sa kabila ng magagandang balita sa direksiyon na ito ay maaaring maraming buwan pa ang hihintayin.
Kung nais nating matanggal na ang lockdown ay kailangang siguruhin nating magkaroon ng istratehiya na mapapababa ang panganib ng isang pangalawang daluyong ng pandemya na dahilan ng mas maraming kamatayan.
Ang mga pangalawang daluyong na nangyari sa apat na pandemya sa nakaraang siglo ay pumatay ng mas marami kaysa naunang daluyong.